قوانین ارزهای دیجیتال چیست؟
قوانین ارزهای دیجیتال در ایران ابتدا در بهمن ۱۳۹۷ توسط بانک مرکزی اعلام شد. ارزهای دیجیتال تحولی بزرگ در اقتصاد جهانی ایجاد کرده‌اند و عدم آگاهی از قوانین آن می‌تواند منجر به زیان مالی شود. با توجه به رشد خرید و فروش اینترنتی، رمزارزها جایگاه ویژه‌ای در بازارهای مالی پیدا کرده‌اند.
نحوه ارسال ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال بدون واسطه و به‌صورت مستقیم بین افراد منتقل می‌شوند. برای ارسال رمزارزها نیازی به افتتاح حساب بانکی یا استفاده از خدمات بانک‌ها نیست. برخی از این ارزها مانند بیت‌کوین از طریق ماینینگ ایجاد می‌شوند، در حالی که برخی دیگر از ابتدا در شبکه عرضه شده‌اند.
قوانین استخراج ارز دیجیتال در ایران
در ابتدا، استخراج ارز دیجیتال در ایران ممنوع بود، اما در سال ۱۳۹۸ آیین‌نامه‌ای تصویب شد که استخراج با دریافت مجوز از وزارت صمت قانونی شد. تا کنون ۱۳۸۰ مجوز برای استخراج رمزارز صادر شده و سهم ایران در استخراج جهانی ۷.۵٪ است.
قوانین جمهوری اسلامی در مورد رمزارزها
🔹 خرید و فروش رمزارز در ایران ممنوع نیست اما بانک‌ها از فعالیت در این حوزه منع شده‌اند.
🔹 تأسیس صرافی‌های ارز دیجیتال که با سیستم بانکی شاپرک متصل باشند، قانونی است.
🔹 استفاده از ارز دیجیتال به‌عنوان روش پرداخت در داخل کشور ممنوع است.
مالیات بر ارزهای دیجیتال
طبق بخش‌نامه مالیاتی در شهریور ۱۳۹۸، مزارع استخراج رمزارز به‌عنوان واحد صنعتی محسوب شده و مشمول مالیات هستند.
قوانین ارزهای دیجیتال در سایر کشورها
🔹 چین: معامله و خرید و فروش رمزارزها در چین ممنوع است، اما استخراج در این کشور همچنان انجام می‌شود.
🔹 روسیه: استفاده از رمزارز برای پرداخت کالاها و خدمات قانونی نیست، اما استخراج آن ممنوع نشده است.
🔹 کانادا: افراد موظف به پرداخت مالیات بر سود حاصل از سرمایه‌گذاری در رمزارزها هستند.
🔹 ایسلند و چک: بیت‌کوین یک دارایی غیرملموس محسوب می‌شود و استخراج در ایسلند به دلیل شرایط اقلیمی گسترش یافته است.
🔹 آمریکا: کمیسیون معاملاتی آتی ایالات متحده (CFTC) بیت‌کوین را به‌عنوان کالا طبقه‌بندی کرده است.
جدیدترین قوانین ارزهای دیجیتال در ایران
🔹 قوانین مرتبط با ارزهای دیجیتال در ایران هنوز به‌صورت مدون و رسمی تصویب نشده است.
🔹 ارزهای دیجیتال تحت دو حوزه قضایی تجارت و فضای مجازی قرار دارند.
🔹 انتقال رمزارز توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی غیرمجاز است.
🔹 صرافی‌های داخلی تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت می‌کنند.
چرا ارزهای دیجیتال در برخی کشورها ممنوع هستند؟
🔹 به دلیل عدم قابلیت ردیابی، بسیاری از دولت‌ها نگران استفاده از رمزارزها برای پول‌شویی و فرار مالیاتی هستند.
🔹 برخی کشورها مانند ترکیه استفاده از رمزارز برای خرید کالا و خدمات را ممنوع کرده‌اند.
🔹 در ایران نیز، پرداخت از طریق رمزارزها غیرقانونی است.
جمع‌بندی
قوانین ارزهای دیجیتال در ایران و جهان در حال تغییر و به‌روزرسانی هستند. در حال حاضر، خرید و فروش رمزارزها ممنوع نیست، اما استفاده از آن‌ها به‌عنوان روش پرداخت غیرقانونی محسوب می‌شود. همچنین، برای استخراج ارز دیجیتال در ایران، دریافت مجوز از وزارت صمت الزامی است. کشورهای مختلف نیز سیاست‌های متفاوتی در قبال رمزارزها اتخاذ کرده‌اند که از ممنوعیت کامل تا پذیرش رسمی متغیر است.
قوانین ارزهای دیجیتال رایگان به چه صورت است؟
قوانین ارز دیجیتال رایگان در ایران یکی از بحث‌برانگیزترین و جنجالی ترین خبر های روز محسوب می‌شود. در سال‌های اخیر ارزهای دیجیتال به عنوان یکی از بازارهای مهم سرمایه گذاری دنیا و همچنین در ایران مطرح شده است. این امر باعث شده مبحث قوانین ارز های دیجیتال در ایران جزو خبر های روز شود. مهم ترین سؤالی که در رابطه با قوانین ارز دیجیتال در ایران وجود دارد این است که بالاخره این ارزها طبق قوانین پولی و مالی و سیاست‌های حکومتی قانونی هست یا خیر؟ در بهمن ماه سال 1397 بانک مرکزی قوانینی را برای فعالیت در این حوزه در ایران منتشر کرده است. به طور کلی، مواردی که در سند از سوی بانک مرکزی منتشر شده است به شرح ذیل می باشد. استفاده از ارزهای دیجیتال به عنوان یک روش پرداخت در داخل کشور ممنوع است. بر اساس قوانین تجارت هر نقل و انتقال پول باید به‌گونه ای باشد که کسی دراین بین متضرر نشود و عمل کلاهبرداری صورت نگیرد. از این رو نهادهای مربوطه مانند صرافی‌ها و بانک‌ها مسئول ثبت تمام آن‌ها می باشند. همین یک قانون می تواند تمام ارز دیجیتال را زیر سؤال ببرد.
چراکه جدیدترین ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین غیرقابل درگیری و رهگیری می‌باشند و این ارزها درجایی ثبت نمی‌شوند. در کلام ساده تر می‌توان گفت که غیر قابل کنترل بودن ارزهای دیجیتال، مهم‌ترین مشکل نه تنها در ایران بلکه در مورد غالب کشورهای جهان است. صدور و انتشار ارزهای دیجیتال در اختیار توسعه دهندگان هر ارز دیجیتال است و بانک مرکزی در این زمینه هیچ گونه مسئولیتی ندارد. خرید و فروش و معامله ارزهای دیجیتال تنها در صرافی‌هایی امکان‌پذیر است که مقررات آن‌ها در بخش الزامات عمومی صرافی‌ها آورده شده است. طبق قوانین منتشر شده توسط بانک مرکزی، خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران از طریق صرافی‌های ایرانی، فعالیتی غیرقانونی به حساب نمی‌آید. اما بر اساس این سند، استفاده از ارزهای دیجیتال به عنوان روش پرداخت، غیر قانونی محسوب می شود. یعنی مثلا شما نمی‌توانید یک فروشگاه آنلاین داشته باشید و آدرس کیف پول ارز دیجیتال خود را به عنوان روش پرداخت در وب سایت خود قرار دهید. مسئولان و کارشناسان معتقدند که باید از ظرفیت رمزارزها برای راحت کردن تجارت، گردش پولی و کاهش هزینه های مالی در کشور استفاده شود که با قانون گذار‌ی‌های صحیح این امر امکان پذیر است.
قوانین مالیاتی ارزهای دیجیتال با توجه به بخش نامه مجوز ماینینگ این بخش نامه در ۶ شهریور ۱۳۹۸ توسط معاون مالیات‌های مستقیم سازمان امور مالیاتی ابلاغ شده است، مزارع استخراج به عنوان واحد صنعتی محسوب می‌شوند. پس بنابراین افرادی که در حوزه استخراج فعالیت می‌کنند، مانند واحدهای صنعتی دیگر مشمول مالیات می شوند.
ممنوعیت ارزهای دیجیتال به عنوان روش پرداخت
استفاده از ارزهای دیجیتال به‌عنوان روش پرداخت در داخل کشور ممنوع است. بر اساس قوانین تجاری، هر نقل‌وانتقال مالی باید به‌گونه‌ای انجام شود که از بروز ضرر و سوءاستفاده جلوگیری شود. به همین دلیل، نهادهای نظارتی مانند بانک‌ها و صرافی‌ها مسئول ثبت و کنترل این تراکنش‌ها هستند. این قانون می‌تواند کاربرد ارزهای دیجیتال را به چالش بکشد، چراکه بسیاری از آن‌ها، از جمله بیت‌کوین، غیرمتمرکز بوده و امکان ردیابی و کنترل آن‌ها محدود است. درواقع، یکی از مهم‌ترین چالش‌های ارزهای دیجیتال نه‌تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای جهان، همین عدم قابلیت رهگیری است که می‌تواند به تسهیل پول‌شویی و جابه‌جایی غیرقانونی ثروت منجر شود.
استخراج ارزهای دیجیتال
استخراج ارزهای دیجیتال (ماینینگ) فرآیندی است که طی آن تراکنش‌های یک شبکه بلاکچین تأیید شده و به دفتر کل اضافه می‌شوند. این فرآیند معمولاً شامل حل مسائل پیچیده ریاضی برای ایجاد بلاک‌های جدید در بلاکچین است.
سوالات متداول
- آیا واردات تجهیزات استخراج قانونی است؟
تجهیزات استخراج جزو کالاها تعیین شده اند و برای واردات و استفاده از تجهیزات استخراج باید از وزارت صمت مجوز داشته باشیم.
- آیا استفاده از ارزهای دیجیتال در ایران محسوب می‌شود؟
تاکنون قانون و مقرراتی راجع به ارزهای دیجیتال مدون و رسمی اعلام نشده است و برای این موضوع جرم نگاشته نشده است.
- آیا ورود به حوزه ارزهای دیجیتال برای بانک ها، صرافی ها و موسسات مالی مجاز است؟
تاکنون هیچ گونه قانون و مقرراتی برای استفاده از ارزهای دیجیتال در کشور مدون نشده است ولی برای بانک ها و موسسات مالی استفاده از ارزهای دیجیتال ممنوع شده است.
- وایت پیپر چیست؟
وایت پیپر یا همان نقشه راه سندی است که در آن قوانین و مقررات و آینده هدف از ایجاد ارز در آن نوشته شده است.